Bez względu na to, czy zaczynasz swoją pracę jako nauczycielka, czy jesteś pedagogiem z doświadczeniem, z pewnością nie raz zastanawiałaś się nad odpowiedzią na pytanie: Jak motywować uczniów do nauki?
Rozmyślasz czasem nad tym, jak to jest, że lekcje w jednej klasie uskrzydlają cię, a w innej twoja praca przypomina orkę na ugorze? Założę się, że w tym drugim przypadku wkładasz zdecydowanie więcej wysiłku, by poprowadzić zajęcia, a efekty są znikome.
Myślę, że zgodzisz się ze mną, że zasadnicza różnica pomiędzy tymi grupami jest jedna: zaangażowanie. Pierwsza klasa jest zmotywowana do nauki, druga do rozwalenia twojej lekcji. Jeżeli pracujesz z uczniami, którym się chce, czerpiesz satysfakcję z pracy. W przeciwnym przypadku twoja praca zaczyna przypominać koszmar.
Pracuję w szkole od prawie dwóch dekad i nadal eksperymentuję z nowymi metodami zwiększania zaangażowania uczniów. Pomyślisz pewnie, że muszę być totalnie beznadziejna w tych poszukiwaniach, skoro tyle czasu mi to zajmuje :).
Ja patrzę na to z innej perspektywy. Przez tyle lat udało mi się uniknąć wypalenia zawodowego, na które my jako nauczyciele jesteśmy bardzo narażeni. Nieraz solidnie walnęłam w ścianę, ale udało mi się pozbierać, więc chyba idzie mi nieźle 😉 .
Czy warto?
W dzieciństwie chętnie oglądałam filmy z Indianą Jonesem i mam wrażenie, że dla nauczycieli osiągnięcie stanu pełnego zaangażowania uczniów jest niczym poszukiwanie Świętego Graala dla filmowego odkrywcy. Prawdopodobieństwo odniesienia 100% sukcesu w tym obszarze jest trudne, ale nie znaczy to, że nie powinnaś podejmować kolejnych prób 🙂 .
Za każdym razem, gdy zmotywujesz kolejnego ucznia do nauki i przejdzie na jasną stronę mocy, twój bilans zaangażowanych uczniów będzie się systematycznie powiększał. Odzyskasz radość z pracy i siły na realizację swoich prywatnych marzeń i pasji.
POBIERZ PLIK: Jak przełamać rutynę? – sposób na ciekawe lekcje
Po kilku latach pracy w szkole moje powroty do domu przypominały koszmar. Dzisiaj sama z siebie się śmieję, wyglądałam po prostu jak objuczony osioł. Podręczniki do lekcji, prace uczniów, moje torby z pewnością ważyły więcej niż plecak standardowego ucznia szkoły ponadpodstawowej.
Jedyne, o czym marzyłam to chwila spokoju i wypita w ciszy filiżanka herbaty. W domu czekały na mnie moje dzieci. Z jednej strony chciałam poświęcić im jak najwięcej uwagi, z drugiej cały czas z tyłu głowy kołatały mi myśli o tym, o tym, ile pracy jeszcze przede mną.
To życie w ciągłym pędzie i wiecznym niedoczasie to stan, o którym nie chcę pamiętać.
Dzisiaj robię wszystko, by stać się lepszym nauczycielem i pracować mniej. W tym poście chcę się podzielić z Tobą moimi sposobami na zwiększenie motywacji uczniów do nauki.
Pokażę Ci również te, które totalnie się nie sprawdziły.
Metoda 1: Kij i marchewka – patent na to jak nie motywować uczniów
Z pewnością dobrze znasz metodę kija i marchewki. Problem polega jednak na tym, że statystyczny osioł jest tylko zwierzęciem, a my (ja równie często wpadam w pułapkę) próbujemy zmotywować za pomocą tego podejścia naszych uczniów.
Przypomnij sobie ostatnie spełnione marzenie. Bez względu na to, czy była to chwila w samotności, zakup nowej sukienki, czy wymarzone wakacje, założę się, że euforia nie trwała zbyt długo. Nie musisz czuć się z tym źle, po prostu my ludzie szybko przestajemy doceniać to, co dobre.
Kartkówki, sprawdziany, odpowiedzi przy tablicy pozwalają ci sprawdzić poziom wiedzy twoich uczniów, ale często w natłoku obowiązków zapominasz o tym, że są one tylko przysłowiową marchewką.
Moja eduInspiracja dla Ciebie:
Jeżeli z uporem będziesz obstawać przy tym, że stosowanie tej metody ma sens, mam dla Ciebie jedną radę: pamiętaj o tym, żeby za każdym kolejnym razem marchewka była większa :).
Metoda 2: Super Mario – patent na to jak motywować uczniów do nauki
Przypomnij sobie ostatnią rzecz podczas robienia, której straciłaś rachubę czasu. Nie wiem czy dokładnie to pamiętasz, ale z pewnością zapomniałaś o całym otaczającym cię świecie. Jeżeli grałaś kiedyś w kultową grę Super Mario prawdopodobnie doświadczyłaś tego stanu, w którym upływ czasu przestaje mieć znaczenie :).
Naukowcy odkryli, że najlepsze rezultaty osiągają uczniowie, którzy mają tzw. motywację wewnętrzną. Oni wiedzą czego chcą, wiedzą po co się uczą i dlaczego powinni wykonywać określone czynności nawet wtedy, gdy nie widzą efektów. Przy robieniu rzeczy, o której sobie przed chwilą przypomniałaś właśnie ona zadziałała.
Motywacja wewnętrzna jest indywidualną cechą każdego z nas. Ty jako nauczyciel możesz pośrednio wywierać wpływ na jej kształtowanie. Czas więc poznać mechanizmy, które według badaczy pomogą ci pracować efektywniej. Jeżeli zastanawiasz się nad tym, jak motywować uczniów do nauki, wprowadzenie tego podejścia może ci pomóc w rozwiązaniu problemu.
Internalizing motivation (niestety, nie udało mi się natrafić na polski odpowiednik tego procesu, jeżeli znasz go napisz mi proszę w komentarzu) to proces dzięki, któremu poprzez motywację zewnętrzną możesz pośrednio wpływać na budowanie motywacji wewnętrznej.
Czyli wzbogacając stosowane przez Ciebie metody nagradzania uczniów, o przebadane naukowo elementy możesz zwiększeniem motywacji uczniów do nauki. Sprawisz, że zacznie się im chcieć.
Grywalizacja i wykorzystanie mechanizmów gier komputerowych na twoich lekcjach pozwoli ci osiągnąć znacznie lepsze rezultaty niż do tej pory. Dodam tylko, że nie będzie to od Ciebie wymagało dodatkowego nakładu pracy.
Mechanizmy gier komputerowych – osiągnij nowy poziom nauczania
Czas poznać elementy grywalizacji, które sprawiają, że dzieci, młodzież i całe rzesze dorosłych pokochały gry komputerowe. Swoją drogą natrafiłam kiedyś na stronę, na której znalazłam zdanie, które mnie początkowo przeraziło:
W wieku 21 lat przeciętny uczeń ma na swoim koncie tyle samo godzin spędzonych na graniu w gry komputerowe i na lekcjach w szkole.
Strona przedstawiała amerykańskie badania, ale jeżeli spojrzysz na to co robią twoi uczniowie w trakcie dni wolnych od nauki, dojdziesz do wniosku, że ta statystyka obrazuje otaczającą cię rzeczywistość. Możesz wypowiedzieć walkę grom komputerowym lub wykorzystać ich elementy dzięki, którym twój proces nauczania stanie się bardziej atrakcyjny dla uczniów.
Co więcej, efektem ubocznym będzie to, że ty sama zaczniesz się dobrze bawić na swoich lekcjach. Pamiętaj zaangażowanie nauczyciela przekłada się na zaangażowanie uczniów.
Niezależność
W piątej klasie szkoły podstawowej dostałam pozwolenie na obcięcie włosów na długość, o której zawsze marzyłam. Mama kochała warkocze, ja ich szczerze wtedy nienawidziłam. Dlaczego do dziś pamiętam taką błahostkę? Po pierwsze, dostałam możliwość wyboru, po drugie, poczułam się niezależna.
Możesz z tym się nie zgadzać, ale poczucie wolności i możliwość decydowania o sobie napędza wiatr w nasze żagle. Dobrze wiedzą o tym twórcy gier komputerowych zatrudniający sztaby psychologów. Zastanów się, czy ty jako nauczyciel stwarzasz uczniom przestrzeń, w której mogliby zaspokoić tą fundamentalną potrzebę?
Przede wszystkim, nie musisz wymyślać karkołomnych scenariuszy lekcji. Wystarczy, że pozwolisz uczniom dokonać wyboru i wykazać się kreatywnością. Na pierwszy rzut oka może się to wydawać skomplikowane, ale czy na pewno takie jest?
Moja eduInspiracja dla Ciebie:
Przerabiając nową partię materiału sprawdzasz w jakim stopniu uczniowie opanowali przedstawioną przez Ciebie wiedzę. Pozwalając im zadecydować o tym, w jakiej formie podsumowują to czego się nauczyli zaspokoisz ich potrzebę niezależności.
Zaskoczenie
Przyciągnięcie uwagi uczniów nie jest łatwe. W dobie Youtuba, Facebooka i innych pożeraczy uwagi konkurowanie z nimi jest nie lada wyzwaniem, ale absolutnie jest możliwe.
Możesz pójść na wojnę ze zdobyczami współczesnej cywilizacji, co jednak z góry stawia cię na przegranej pozycji lub wprowadzić do swoich działań element zaskoczenia. Założę się, że dobrze pamiętasz dziwactwa swoich nauczycieli, które sprawiały, że ich nastrój rozszyfrowywałaś jednym spojrzeniem.
Czerwona bluzką – lepiej się nie wychylać. Wtorek – będzie pytać numery nieparzyste. Gwarantuję ci, że po chwili zastanowienia mogłabyś wymienić ich co najmniej kilkanaście. Uczniowie są bardzo inteligentni i przestudiowali już twoje typowe zachowania, a stąd już tylko krok do dobrze znanej nudy.
Moja eduInspiracja dla Ciebie:
Dzięki wprowadzeniu do swojego warsztatu pracy nowych metod i narzędzi internetowych, bez dużych nakładów pracy uatrakcyjnisz swoje lekcje.
Grywalizacja i wykorzystanie mechanizmów gier komputerowych na twoich lekcjach pozwoli ci być lepszym nauczycielem i pracować mniej.
Jestem fanką metody małych kroków, więc z mojej perspektywy wprowadzenie drobnych zmian w sposobie motywowania uczniów może przynieść zaskakujące rezultaty. Jak motywować uczniów do nauki? Wzbogać wykorzystywane przez Ciebie metody nagradzania uczniów w elementy, które spowodują, że zaczniesz kształtować ich motywację wewnętrzną.
Mam też nadzieję, że wykorzystasz moje eduInspiracje.
Jeżeli masz inne pomysły na zaspokojenie potrzeby niezależności lub wprowadzenie elementu zaskoczenia na zajęciach z uczniami podziel się nimi w komentarzu do tego posta. Chętnie wypróbuję je na moich zajęciach.
Jeśli zainteresował cię ten temat, to w kolejnym wpisie na blogu pokażę ci kolejne 5 mechanizmów, które pozwolą ci grywalizować Twoje lekcje. Co więcej, podobnie jak opisane w tym artykule nie są skomplikowane, a ich wprowadzenie nie wymaga dużego nakładu pracy.
Na koniec dodam tylko, że nie musisz mieć osobowości yotuberki, by twoje lekcje stały się atrakcyjne dla uczniów. Po pierwsze wystarczy twoja wiedza, po drugie kilka sprytnych patentów. Co ważniejsze nie będziesz już musiała zaprzątać sobie głowy szukaniem odpowiedzi na pytanie: jak motywować uczniów do nauki.
Trzy rzeczy do zrobienia po przeczytaniu tego posta:
- po pierwsze – wybierz jeden z opisanych mechanizmów gier komputerowych (niezależność lub zaskoczenie), który wykorzystasz do zwiększenia motywacji uczniów do nauki,
- po drugie – zastanów się nad tym jak możesz go wykorzystać na konkretnych zajęciach,
- na koniec – przetestuj rozwiązanie na lekcji.
Te posty również mogą Cię zainteresować:
“po pierwsze – wybierz jeden z opisanych mechanizmów gier komputerowych, który wykorzystasz do zwiększenia motywacji uczniów do nauki” – gdzie w tym wpisie są opisane różne mechanizmy?
Dziękuję bardzo za pierwszy komentarz na blogu 🙂 .
Opisane we wpisie mechanizmy wykorzystywane w grach komputerowych to niezależność i zaskoczenie. W angielskiej terminologii pojawia się określenie game mechanics, które ze względu na brak polskiego odpowiednika przetłumaczyłam bezpośrednio.
W dołączonych do wpisu materiałach dodatkowych dzielę się moim sposobem na wprowadzenie elementu zaskoczenia na zajęciach. Jest to instrukcja krok po kroku, w której pokazuję, co dokładnie robię.
Post i dodatkowe instrukcje stanowią jedną całość, która pokazuje moje podejście.
Chętnie poznam Twój pomysł na wprowadzenie poczucia niezależności i zaskoczenia na zajęciach 🙂 .